Τι είναι τα στενώματα της ουρήθρας;

Η ουρήθρα είναι ένας σωλήνας μεταφοράς των ούρων από την ουροδόχο κύστη προς τα έξω (στο περιβάλλον). Τα στενώματα της ουρήθρας χαρακτηρίζονται από την εμφάνιση ουλώδους ιστού περιμετρικά της ουρήθρας, οπότε στενεύει ο αυλός και δυσχεραίνεται η ροή των ούρων. Ο βαθμός της απόφραξης εξαρτάται από το μέγεθος και το βαθμό του στενώματος.

Πρόκειται για μια πάθηση που, αν και δεν είναι εξαιρετικά συχνή, μπορεί να προκαλέσει σημαντική δυσφορία και προβλήματα στην καθημερινή ζωή του ασθενούς. Όταν ο αυλός της ουρήθρας στενεύει, η αποβολή των ούρων απαιτεί μεγαλύτερη προσπάθεια, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται δυσκολία στην ούρηση, διακεκομμένη ροή και συχνές ουρολοιμώξεις.

Αίτια εμφάνισης

Το μεγαλύτερο ποσοστό των στενωμάτων είναι ιατρογενούς αιτιολογίας, δηλαδή προκαλούνται μετά από ιατρικές πράξεις όπως διουρηθρικές επεμβάσεις στον προστάτη ή την ουροδόχο κύστη ή μετά από καθετηριασμό της ουρήθρας.

Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν:

• Συγγενή (εκ γενετής), όπου η στένωση υπάρχει από τη γέννηση.
• Μεταλοιμώδη, τα οποία εμφανίζονται μετά από ουρηθρίτιδα που προκλήθηκε από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως τα χλαμύδια ή η γονόρροια.
• Μετατραυματικά, έπειτα από κάκωση της ουρήθρας, συνήθως λόγω πτώσης, τροχαίου ή ατυχήματος στην περιοχή του περινέου.

Η φλεγμονή και ο τραυματισμός της ουρήθρας οδηγούν σε επούλωση με ουλώδη ιστό, ο οποίος μειώνει σταδιακά τη διάμετρο του αυλού και περιορίζει τη φυσιολογική ροή των ούρων.

Στενώματα ουρήθρας: Συμπτώματα

Το κύριο σύμπτωμα των στενωμάτων είναι η δυσχερής, διακεκομμένη ούρηση. Οι ασθενείς μπορεί να αναφέρουν αδύναμη ροή, ανάγκη για μεγαλύτερη πίεση κατά την ούρηση ή αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης.

Άλλα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Συχνουρία και επιτακτική ανάγκη για ούρηση.
• Πόνο ή κάψιμο κατά την ούρηση.
• Επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις.
• Εμφάνιση αίματος στα ούρα.
• Σε προχωρημένες περιπτώσεις, πλήρη αδυναμία ούρησης (οξεία επίσχεση ούρων).

Τα συμπτώματα αυτά συνήθως εξελίσσονται σταδιακά, κάτι που μπορεί να καθυστερήσει τη διάγνωση.

Πιθανές επιπλοκές

Εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, τα στενώματα ουρήθρας μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικές επιπλοκές:

• Υπόλειμμα ούρων, δηλαδή αδυναμία πλήρους κένωσης της κύστης.
• Δοκίδωση της ουροδόχου κύστης, λόγω αυξημένης προσπάθειας εξώθησης των ούρων.
• Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, που προκαλούνται από τη στάση των ούρων.
• Λιθίαση της ουροδόχου κύστεως, λόγω συγκέντρωσης αλάτων και βακτηρίων.
• Μακροπρόθεσμα, άτονη ουροδόχος κύστη και νεφρική ανεπάρκεια, αποτέλεσμα της αυξημένης πίεσης προς τους νεφρούς.

Η πρόληψη των επιπλοκών βασίζεται στην έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και την άμεση αναζήτηση ιατρικής φροντίδας.

Στενώματα ουρήθρας: Διάγνωση

Η διάγνωση των στενωμάτων ουρήθρας γίνεται μετά από προσεκτική αξιολόγηση του ιστορικού και των συμπτωμάτων του ασθενούς, σε συνδυασμό με ειδικές εξετάσεις.

Οι πιο συχνές διαγνωστικές μέθοδοι περιλαμβάνουν:

• Ουρηθρογραφία, που επιτρέπει την απεικόνιση της ουρήθρας και τον εντοπισμό του σημείου στένωσης.
• Κυστεοσκόπηση, με την οποία ο ουρολόγος παρατηρεί απευθείας τον αυλό της ουρήθρας.
• Ουροροομετρία, εξέταση που μετρά τη ροή των ούρων και αναδεικνύει πιθανές αποφράξεις.
• Υπερηχογράφημα νεφρών και ουροδόχου κύστης, για την εκτίμηση της λειτουργίας των νεφρών και τον έλεγχο υπολειπόμενων ούρων.

Η σωστή διάγνωση είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς ορίζει τη θεραπευτική στρατηγική και αποτρέπει την εμφάνιση μόνιμων βλαβών.

Στενώματα ουρήθρας: Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση των στενωμάτων είναι συντηρητική ή χειρουργική, ανάλογα με το μήκος, τη θέση και το ποσοστό υποτροπής του στενώματος.

Οι βασικές θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• Διαστολές με καθετήρες, οι οποίες εφαρμόζονται σε ήπιες περιπτώσεις, όμως συχνά απαιτούν επαναλήψεις λόγω υποτροπών.
• Οπτική ουρηθροτομή, κατά την οποία γίνεται διάνοιξη του στενώματος υπό άμεση όραση, με τη χρήση ειδικού εργαλείου.
• Διάνοιξη με χρήση laser, μια σύγχρονη και ελάχιστα επεμβατική τεχνική που επιτρέπει ακριβή απομάκρυνση του ουλώδους ιστού, με ταχύτερη ανάρρωση και ελάχιστο τραύμα στους υγιείς ιστούς.
• Ανοικτή εκτομή του στενώματος και τελική αναστόμωση, σε περιπτώσεις εκτεταμένης στένωσης.
• Ουρηθροπλαστική με χρήση στοματικού βλεννογόνου, όπου χρησιμοποιείται ιστός από το στόμα του ασθενούς για την αποκατάσταση της ουρήθρας, προσφέροντας μόνιμο και λειτουργικό αποτέλεσμα.

Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας εξατομικεύεται ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ασθενούς, το ιστορικό του και τις ιδιαιτερότητες του στενώματος.

Πρόγνωση και παρακολούθηση

Μετά τη θεραπεία, απαιτείται τακτική παρακολούθηση για τον έλεγχο πιθανής υποτροπής. Η συμμόρφωση στις οδηγίες του ιατρού, η καλή υγιεινή της περιοχής και η αποφυγή μη απαραίτητων καθετηριασμών συμβάλλουν στη μακροχρόνια επιτυχία της θεραπείας.

Ο Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Δρ. Ιωάννης Γαλανάκης διαθέτει εκτεταμένη εξειδίκευση στη Ρομποτική και Λαπαροσκοπική Ουρολογία στην Ιταλία υπό την διεύθυνση του Pr. Guglielmo Breda, του πρωτοπόρου στη λαπαροσκοπική νεφρεκτομή στην Ευρώπη. Μετεκπαιδεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο στη Λαπαροσκοπική Ουρολογία, Ενδοουρολογία & Ανδρολογία στη μεγαλύτερη Ουρολογική Κλινική της Μ. Βρετανίας. Διατελεί Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, καθώς και Διευθυντής Ουρολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού. Εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με τα στενώματα ουρήθρας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.