Ο προστάτης είναι ένας αδένας του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος, ο οποίος βρίσκεται στη βάση της ουροδόχου κύστης. Διαθέτει σχήμα που θυμίζει κάστανο, και η βασική του λειτουργία είναι η παραγωγή μέρους του σπερματικού υγρού. Η προστατίτιδα συνιστά μια φλεγμονή του προστάτη αδένα, η οποία ταλαιπωρεί άνδρες από την εφηβεία μέχρι περίπου τα 50 έτη. Χαρακτηρίζεται από διόγκωση του προστατικού ιστού, ο οποίος γίνεται ευαίσθητος κι ερεθισμένος.
Στατιστικά, η προστατίτιδα αποτελεί τη συνηθέστερη ουρολογική διάγνωση σε άνδρες έως 50 ετών, και την τρίτη πιο συχνή διάγνωση σε άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας. Ακολουθούν η καλοήθης υπερπλασία προστάτη και ο καρκίνος του προστάτη.
Προστατίτιδα: Τύποι
Ανάλογα με τον τρόπο πρόκλησης της προστατίτιδας, καθώς και τη μορφή εκδήλωσής της, διακρίνονται τέσσερις ξεχωριστοί τύποι φλεγμονής. Ειδικότερα, ένας ασθενής μπορεί να νοσήσει από:
- Οξεία βακτηριακή προστατίτιδα: Προκαλείται κυρίως από κάποια λοίμωξη από μικρόβια, όπως τα κολοβακτηρίδια, οι σταφυλόκοκκοι και οι εντερόκοκκοι. Βασική ένδειξή της είναι η επώδυνη και συχνή ούρηση, καθώς και ο πυρετός και η ρίγη.
- Χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα: Χρόνια φλεγμονή του προστατικού αδένα από κάποιο μικρόβιο μπορεί επίσης να προκαλέσει την πάθηση της προστατίτιδας. Βασική διαφορά των δύο είναι η απουσία συμπτωμάτων πυρετού και ρίγης, καθώς η χρόνια προστατίτιδα δημιουργεί σταδιακά και χαμηλής έντασης συμπτώματα.
- Μη βακτηριακή προστατίτιδα: Η πάθηση αυτή προκαλεί φλεγμονή του προστάτη, χωρίς κάποιο ειδικό σύμπτωμα. Ανακαλύπτεται συνήθως τυχαία, μετά από εξετάσεις για κάποια άλλη πάθηση.
- Σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου (Chronic Pain Pelvic Syndrome –CPPS): Το σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία πρόκλησης προστατίτιδας. Στατιστικά, περίπου 1 στους 3 άνδρες θα νοσήσει από αυτό. Δεν αποτελεί λοίμωξη, αλλά μια χρόνια κατάσταση η οποία προκαλεί πόνο στην πύελο.
Πώς προκαλείται η προστατίτιδα;
Τα αίτια πρόκλησης της προστατίτιδας διαφέρουν, ανάλογα με τον τύπο φλεγμονής τον οποίο παρουσιάζει ο ασθενής. Αναλυτικότερα, οι συνηθέστεροι παράγοντες δημιουργίας βακτηριακής φλεγμονής στον προστάτη αδένα είναι τα παρακάτω:
- Λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης
- Πέτρες στην ουροδόχο κύστη
- Κατακράτηση ούρων
- Σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις
- Τραυματισμός της πυελικής περιοχής
Στον αντίποδα, οι μη βακτηριακοί τύποι προστατίτιδας προκαλούνται από τους κάτωθι παράγοντες:
- Βλάβη των μυών του πυελικού εδάφους
- Φλεγμονή των νεύρων της πυέλου
- Άγχος
- Αυτοάνοσα νοσήματα
Ποια συμπτώματα δημιουργεί;
Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα της προστατίτιδας διαφέρουν, ανάλογα με τον τύπο της φλεγμονής και την αιτία που την προκάλεσε. Σε γενικές γραμμές, τα συμπτώματα που ενδέχεται να εμφανίσει ένας ασθενής με προστατίτιδα είναι τα παρακάτω:
- Συχνοουρία ή/και επιτακτική ανάγκη για ούρηση
- Επώδυνη ούρηση
- Έκκριμα ουρήθρας
- Αίσθηση ατελούς κένωσης της ουροδόχου κύστης
- Μείωση ερωτικής επιθυμίας
- Πόνος στην κάτω κοιλιακή χώρα, την περιοχή των γεννητικών οργάνων
- Αιματουρία
- Αιματοσπερμία
- Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή ή/και την εκσπερμάτιση
- Στυτική δυσλειουργία
Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι περιπτώσεις οξείας βακτηριακής προστατίτιδας συνοδεύονται συχνά από πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους. Περιστατικά μη βακτηριακής φλεγμονής συνήθως δεν εκδηλώνουν συμπτώματα.
Διάγνωση της πάθησης
Η διάγνωση της προστατίτιδας πραγματοποιείται εξαρχής μέσω λήψης ατομικού ιατρικού ιστορικού και κλινική εξέταση του ασθενούς. Ο ουρολόγος θα συστήσει μια σειρά ειδικών διαγνωστικών εξετάσεων, οι οποίες είναι απαραίτητες για την ακριβή οριστικοποίηση της φλεγμονής. Στις εξετάσεις αυτές περιλαμβάνονται τα εξής:
- Γενική ούρων
- Καλλιέργεια ούρων
- Καλλιέργεια σπέρματος
- Υπερηχογράφημα νεφρών, κύστεως, έξω γεννητικών οργάνων και προστάτη
- Γενική αίματος και CRP
Περιπτώσεις χρόνιας προστατίτιδας μπορούν να διαγνωσθούν μέσω μιας εξειδικευμένης μεθόδου εντοπισμού η οποία ονομάζεται εξέταση Stamey-Meares. Περιλαμβάνει συλλογή ούρων και προστατικού υγρού πριν και μετά τη μάλαξη προστάτη.
Προστατίτιδα: Θεραπεία
Η θεραπεία της προστατίτιδας είναι κυρίως συντηρητική, και περιλαμβάνει ειδική φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με τον τύπο της. Συγκεκριμένα, ασθενείς με οξεία βακτηριακή προστατίτιδα λαμβάνουν θεραπεία με ειδικά αντιβιοτικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τουλάχιστον 15 ημέρες. Περιπτώσεις δυσκολίας κατά την ούρηση διευκολύνονται με ειδική φαρμακευτική αγωγή α-αναστολέων.
Περιστατικά χρόνιας προστατίτιδας αντιμετωπίζονται με ειδική αντιβιοτική αγωγή, καθώς και μυοχαλαρωτικά, φάρμακα για την αντιμετώπιση νευρολογικών πόνων και αντιχοληνεργικά. Ταυτόχρονα, ο ασθενής οφείλει να τροποποιήσει τις καθημερινές του συνήθειες, αποφεύγοντας τροφές και ποτά τα οποία ενδέχεται να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.
Ο Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Δρ. Ιωάννης Γαλανάκης διαθέτει εκτεταμένη εξειδίκευση στη Ρομποτική και Λαπαροσκοπική Ουρολογία στην Ιταλία υπό την διεύθυνση του Pr. Guglielmo Breda, του πρωτοπόρου στη λαπαροσκοπική νεφρεκτομή στην Ευρώπη. Μετεκπαιδεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο στη Λαπαροσκοπική Ουρολογία, Ενδοουρολογία & Ανδρολογία στη μεγαλύτερη Ουρολογική Κλινική της Μ. Βρετανίας. Διατελεί Αν. Διευθυντής στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, καθώς και Διευθυντής στο Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού. Εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με την προστατίτιδα, μπορείτε να επικοινωνήσετεμαζί του.