Η λιθίαση του ουροποιητικού συστήματος είναι ένα ιδιαίτερα συχνό πρόβλημα που απασχολεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού και, σε πολλές περιπτώσεις, συνοδεύεται από έντονο πόνο. Οι πέτρες σχηματίζονται στο παρέγχυμα των νεφρών όταν τα άλατα που βρίσκονται στα ούρα δεν μπορούν να διαλυθούν και, σταδιακά, συσσωρεύονται. Έτσι, δημιουργούνται λίθοι που παραμένουν στο νεφρό, αυξάνοντας το μέγεθός τους, ή μετακινούνται μέσα στο αποχετευτικό σύστημα του ουροποιητικού (πύελος νεφρού, ουρητήρας, ουροδόχος κύστη, ουρήθρα). Η laser λιθοτριψία αποτελεί σήμερα την πιο εξελιγμένη και ασφαλή μέθοδο αντιμετώπισης της λιθίασης.
Λιθίαση Ουροποιητικού Συστήματος: Συμπτώματα
Οι λίθοι στο ουροποιητικό σύστημα συνδέονται κυρίως με πόνο, όμως τα συμπτώματα διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με το μέγεθος, το σχήμα και τη θέση του λίθου. Μπορεί να κυμαίνονται από έντονο κωλικό πόνο μέχρι πλήρη απουσία συμπτωμάτων.
Η διάγνωση της λιθίασης βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς και στην κλινική εικόνα. Σε αρχικό στάδιο, η απεικόνιση με υπερηχογράφημα ή ακτινογραφία παρέχει χρήσιμες πληροφορίες. Ωστόσο, όταν απαιτείται μεγαλύτερη ακρίβεια, καταφεύγουμε σε αξονική τομογραφία χωρίς σκιαγραφικό ή αξονική πυελογραφία, που επιτρέπουν σαφή εντόπιση των λίθων.
Πότε Πρέπει να Αντιμετωπίζονται οι Λίθοι;
Η αντιμετώπιση εξαρτάται κυρίως από το μέγεθος και τη θέση του λίθου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, λίθοι με διάμετρο μικρότερη από 5mm αποβάλλονται αυτόματα σε ποσοστό περίπου 85%. Όσο χαμηλότερα βρίσκεται ο λίθος, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες αυτόματης αποβολής, ειδικά όταν πλησιάζει προς την ουροδόχο κύστη.
Λίθοι μεγαλύτεροι από 5-6mm απαιτούν άμεση παρέμβαση. Αν παραμείνουν στο νεφρό, ενδέχεται να προκαλέσουν:
- Μετακίνηση στον ουρητήρα, οδηγώντας σε έντονο κωλικό πόνο και απόφραξη.
- Ουρολοίμωξη, καθώς οι λίθοι λειτουργούν σαν εστίες μικροβίων.
- Συνδυασμό απόφραξης και λοίμωξης, γνωστή ως αποφρακτική πυελονεφρίτιδα, μία επείγουσα και σοβαρή κατάσταση.
Laser Λιθοτριψία: Η Σύγχρονη Μέθοδος Αντιμετώπισης
Η laser λιθοτριψία έχει φέρει επανάσταση στην αντιμετώπιση της λιθίασης, εκτοπίζοντας παλαιότερες μεθόδους. Η διαδικασία πραγματοποιείται διουρηθρικά, με τη χρήση ειδικού ενδοσκοπίου (ημιάκαμπτου ή εύκαμπτου) και μιας εύκαμπτης οπτικής ίνας. Το laser κατευθύνεται στον λίθο και τον θρυμματίζει σε μικρά κομμάτια, τα οποία αποβάλλονται φυσιολογικά μέσω της ουρήθρας.
Τεχνολογικές Βελτιώσεις στην Laser Λιθοτριψία
Τα τελευταία χρόνια, η laser λιθοτριψία χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό αντί άλλων μεθόδων. Μια εύκαμπτη οπτική ίνα εισάγεται διουρηθρικά μέσω ενδοσκοπίου στην περιοχή του λίθου (π.χ., ουρητήρας, ουροδόχος κύστη, νεφρός). Η δέσμη του laser θρυμματίζει τον λίθο, ο οποίος στη συνέχεια αποβάλλεται μέσω της ουρήθρας.
Η τελευταία πενταετία χαρακτηρίζεται από σημαντικές βελτιώσεις στον εξοπλισμό. Τα νέα εύκαμπτα βίντεο-ουρητηροσκόπια έχουν μικρή διάμετρο, εξαιρετική ευκαμψία και εικόνα υψηλής ποιότητας, επιτρέποντας πρόσβαση σε δυσπρόσιτα σημεία του νεφρού. Παράλληλα, τα ισχυρά συστήματα laser τελευταίας τεχνολογίας και τα σύγχρονα βοηθήματα, όπως καλάθια και θηκάρια, επιτρέπουν την ασφαλή απομάκρυνση των θρυμματισμένων λίθων.
Με αυτόν τον εξοπλισμό, μπορούμε πλέον να αντιμετωπίσουμε λίθους άνω των 2-2,5εκ, που διαφορετικά θα απαιτούσαν 3-4 συνεδρίες εξωσωματικής λιθοτριψίας. Τα δε συγκρίμματα που φυσιολογικά θα προκύψουν, αφαιρούνται με τα ειδικά καλάθια. Η ελάχιστα επεμβατική φύση της Laser λιθοτριψίας δεν «ταλαιπωρεί» το νεφρό, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στον ασθενή να εξέλθει της κλινικής 2-6 ώρες μετά το πέρας της επέμβασης. Το αν θα τοποθετηθεί ή όχι ουρητηρικό pigtail, εξαρτάται από τη διάρκεια ή τη δυσκολία διεγχειρητικά. Ο ασθενής επανέρχεται στις δραστηριότητές του την επόμενη μέρα με οδηγίες για άφθονη λήψη υγρών και επανέλεγχο σε λίγες εβδομάδες.
Πλεονεκτήματα της Laser Λιθοτριψίας
Τα πλεονεκτήματα της laser λιθοτριψίας είναι πολυάριθμα, και περιλαμβάνουν κυρίως τα παρακάτω:
- Ελάχιστα επεμβατική και τραυματική για το νεφρό.
- Ελάχιστη απώλεια αίματος.
- Ασφαλής, με χαμηλό ποσοστό επιπλοκών.
- Ταχεία επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες.
- Νοσηλεία λίγων ωρών (Day case).
- Αντιμετώπιση λίθων έως 2,5εκ σε οποιοδήποτε σημείο του νεφρού.
- Αποτελεσματική για όλους τους τύπους λίθων, ακόμη και για εκείνους που είναι ανθεκτικοί στην εξωσωματική λιθοτριψία.
Laser Λιθοτριψία στην Ουροδόχο Κύστη
Η λιθίαση της ουροδόχου κύστης αποτελεί συχνά επιπλοκή της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Η laser λιθοτριψία εφαρμόζεται με εξαιρετικά αποτελέσματα και σε αυτήν την περίπτωση, καθώς επιτρέπει τον άμεσο θρυμματισμό και την ασφαλή απομάκρυνση των λίθων.
Ο Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Δρ. Ιωάννης Γαλανάκης διαθέτει εκτεταμένη εξειδίκευση στη Ρομποτική και Λαπαροσκοπική Ουρολογία στην Ιταλία υπό την διεύθυνση του Pr. Guglielmo Breda, του πρωτοπόρου στη λαπαροσκοπική νεφρεκτομή στην Ευρώπη. Μετεκπαιδεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο στη Λαπαροσκοπική Ουρολογία, Ενδοουρολογία & Ανδρολογία στη μεγαλύτερη Ουρολογική Κλινική της Μ. Βρετανίας. Διατελεί Διευθυντής στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, καθώς και Διευθυντής στο Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού. Εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με την Laser Λιθοτριψία, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.
Εικ. 2. Εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο μέσα στον κάτω κάλυκα του νεφρού
Εικ. 3. Α) Ίνα laser θρυμματίζοντας λίθο
Β) Καλάθι «συλλαμβάνοντας» λίθο