Λαπαροσκοπική Νεφρεκτομή
Η λαπαροσκοπική νεφρεκτομή αποτελεί μία από τις πιο σύγχρονες μεθόδους αφαίρεσης νεφρού. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση καλοηθών ή κακοηθών παθήσεων του νεφρού. Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατική τεχνική, με σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την κλασική ανοικτή επέμβαση.
Η μέθοδος πραγματοποιείται μέσω μικρών τομών στο κοιλιακό τοίχωμα. Μέσα από αυτές εισέρχονται ειδικά χειρουργικά εργαλεία και κάμερα υψηλής ανάλυσης. Ο χειρουργός παρακολουθεί τη διαδικασία σε οθόνη και χειρίζεται τα εργαλεία με μεγάλη ακρίβεια. Σε πολλές περιπτώσεις, η τεχνική μπορεί να υποστηριχθεί και από ρομποτικά συστήματα.
Τι είναι η λαπαροσκοπική νεφρεκτομή;
Η λαπαροσκοπική νεφρεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση ενός νεφρού μέσω μικρών τομών. Αντικαθιστά σε πολλές περιπτώσεις την παραδοσιακή ανοικτή χειρουργική. Μπορεί να είναι είτε ριζική είτε μερική, ανάλογα με την έκταση της αφαίρεσης.
- Στη ριζική νεφρεκτομή αφαιρείται ολόκληρος ο νεφρός, ο ουρητήρας και ενδεχομένως οι γύρω ιστοί και λεμφαδένες.
- Στη μερική νεφρεκτομή αφαιρείται μόνο το παθολογικό τμήμα του νεφρού.
Η επέμβαση γίνεται με τη βοήθεια κάμερας και εξειδικευμένων εργαλείων. Ο χειρουργός χειρίζεται τα εργαλεία μέσω μικρών τομών μεγέθους 0,5 έως 1 εκατοστού. Το χειρουργικό πεδίο προβάλλεται σε οθόνη, επιτρέποντας απόλυτη ακρίβεια στις κινήσεις.
Λαπαροσκοπική Νεφρεκτομή: Ενδείξεις και εφαρμογές
Η λαπαροσκοπική νεφρεκτομή ενδείκνυται για πολλές παθήσεις του νεφρού, τόσο καλοήθεις όσο και κακοήθεις. Κύριες ενδείξεις της επέμβασης είναι:
- Καρκίνος νεφρού σε πρώιμα ή προχωρημένα στάδια
- Καλοήθεις όγκοι που προκαλούν συμπτώματα ή επιπλοκές
- Πολυκυστική νόσος νεφρού με επιπλοκές
- Μη λειτουργικός νεφρός (λόγω χρόνιας απόφραξης ή λοίμωξης)
- Υπέρταση λόγω στένωσης νεφρικής αρτηρίας
- Τραυματισμοί με μη αναστρέψιμη βλάβη του νεφρού
- Δωρεά ζώντα δότη για μεταμόσχευση
Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από τη γενική κατάσταση του ασθενούς, τη φύση της νόσου και την εμπειρία του χειρουργού. Ο πλήρης προεγχειρητικός έλεγχος είναι απαραίτητος για την ασφαλή διεξαγωγή της επέμβασης.
Λαπαροσκοπική Νεφρεκτομή: Διαδικασία
Η λαπαροσκοπική νεφρεκτομή εκτελείται με γενική αναισθησία. Ο ασθενής τοποθετείται σε πλάγια θέση, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση στο νεφρό. Στην κοιλιακή χώρα πραγματοποιούνται 3 έως 4 μικρές τομές, από τις οποίες εισέρχονται:
- Η κάμερα υψηλής ευκρίνειας
- Τα λαπαροσκοπικά εργαλεία
Η επέμβαση ξεκινά με την απελευθέρωση του νεφρού από τους γύρω ιστούς. Κατά την πορεία, απολινώνονται η νεφρική αρτηρία και η νεφρική φλέβα. Αν απαιτείται, αφαιρείται και ο ουρητήρας. Ο νεφρός τοποθετείται σε ειδικό σάκο και εξάγεται από ελαφρώς διευρυμένη τομή.
Σε περίπτωση ριζικής νεφρεκτομής λόγω καρκίνου, αφαιρούνται επιπλέον λεμφαδένες ή γύρω ιστοί. Αντιθέτως, στη μερική νεφρεκτομή διατηρείται το υγιές τμήμα του νεφρού.
Η διάρκεια της επέμβασης κυμαίνεται μεταξύ 2 και 4 ωρών. Η διάρκεια εξαρτάται από την πολυπλοκότητα της νόσου και την τεχνική που θα εφαρμοστεί (λαπαροσκοπική ή ρομποτική).
Πλεονεκτήματα και πιθανοί κίνδυνοι
Η λαπαροσκοπική νεφρεκτομή συγκριτικά με την ανοικτή μέθοδο προσφέρει σειρά πλεονεκτημάτων, τόσο για τον ασθενή όσο και για τη μετεγχειρητική πορεία. Κυριότερα αυτών είναι τα παρακάτω:
- Μικρότερες τομές και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
- Ελάχιστη απώλεια αίματος
- Μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος
- Ταχύτερη κινητοποίηση και επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες
- Συντομότερη νοσηλεία (1-3 ημέρες σε απλές περιπτώσεις)
- Μειωμένος κίνδυνος μετεγχειρητικών λοιμώξεων
- Ταχεία ανάρρωση και επάνοδος στην εργασία σε σύντομο χρονικό διάστημα
Παρά τη μεγάλη ασφάλεια της μεθόδου, υπάρχουν ενδεχόμενοι κίνδυνοι και πιθανές επιπλοκές, όπως:
- Αιμορραγία κατά τη διάρκεια ή μετά την επέμβαση
- Λοίμωξη τραύματος ή ενδοκοιλιακή λοίμωξη
- Βλάβη σε γειτονικά όργανα, όπως έντερο ή σπλήνα
- Θρόμβωση φλεβών ή πνευμονική εμβολή
- Διαφυγή ούρων αν επηρεαστεί ο ουρητήρας
- Κίνδυνος μετατροπής της επέμβασης σε ανοικτή, αν κριθεί απαραίτητο
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες, ειδικά όταν η επέμβαση πραγματοποιείται από έμπειρο ουρολόγο.
Μετεγχειρητική πορεία και ανάρρωση
Η ανάρρωση μετά από λαπαροσκοπική νεφρεκτομή είναι γρήγορη και λιγότερο επώδυνη συγκριτικά με άλλες χειρουργικές τεχνικές. Οι ασθενείς κινητοποιούνται συχνά την ίδια ημέρα ή το αργότερο την επόμενη.
Η νοσηλεία διαρκεί συνήθως 2-3 ημέρες. Η επιστροφή στο σπίτι συνοδεύεται από αναλυτικές οδηγίες για την φαρμακευτική αγωγή, τη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα.
Οδηγίες για το σπίτι
- Ελαφρά διατροφή τις πρώτες ημέρες
- Αποφυγή άρσης βάρους για 4-6 εβδομάδες
- Καλή υγιεινή των τομών για την αποτροπή λοιμώξεων
- Ήπια σωματική δραστηριότητα μετά την πρώτη εβδομάδα
- Τακτική ιατρική παρακολούθηση για έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας
Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν σε καθιστική εργασία εντός 2 εβδομάδων. Οι πιο απαιτητικές φυσικές δραστηριότητες επιτρέπονται μετά από 6 εβδομάδες.
Σε ασθενείς με καρκίνο του νεφρού, απαιτείται μακροχρόνια παρακολούθηση. Περιλαμβάνει απεικονιστικό έλεγχο και αιματολογικές εξετάσεις, ώστε να διασφαλίζεται η έγκαιρη ανίχνευση τυχόν υποτροπών.
Ο Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Δρ. Ιωάννης Γαλανάκης διαθέτει εκτεταμένη εξειδίκευση στη Ρομποτική και Λαπαροσκοπική Ουρολογία στην Ιταλία υπό την διεύθυνση του Pr. Guglielmo Breda, του πρωτοπόρου στη λαπαροσκοπική νεφρεκτομή στην Ευρώπη. Μετεκπαιδεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο στη Λαπαροσκοπική Ουρολογία, Ενδοουρολογία & Ανδρολογία στη μεγαλύτερη Ουρολογική Κλινική της Μ. Βρετανίας. Διατελεί Διευθυντής στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, καθώς και Διευθυντής στο Ιατρικό Κέντρο Ψυχικού. Εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με τη λαπαροσκοπική νεφρεκτομή, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του.
